رزین اپوکسی چیست و انواع آن در نقاشی ساختمان

در طی این مطلب قصد داریم تا معرفی بر رزین اپوکسی و آنواع آن در نقاشی ساختمان داشته باشیم.

rang pelastik 2

استفاده تجاری از رزین­های اپوکسی به حدود 50 سال پیش بر می­گردد و امروزه از پرکاربردترین مواد در مصارف مختلف هستند. استفاده از آنها تنها به صنایع پوششی محدود نمی­شود و در صنایع مختلف مانند هوافضا، مهندسی عمران، صنایع اتومبیل، صنایع شیمیایی، صنایع دریایی و بسیاری دیگر از صنایع به دو صورت خود خشک شونده و گرما خشک به کار می­روند. رزین­های اپوکسی به شدت مستعد این هستند که در صنایع مختلف جای خود را باز کنند. اهمیت رزین­های اپوکسی در دو صنعت پوشش­های سطح و مهندسی عمران بیشتر است و مقادیر استفاده از این رزین در این دو صنایع تقریبا برابر است.

استفاده تجاری از رزین­های اپوکسی به حدود 50 سال پیش بر می­گردد و امروزه از پرکاربردترین مواد در مصارف مختلف هستند. استفاده از آن­ها تنها به صنایع پوششی محدود نمی­شود و در صنایع مختلف مانند هوافضا، مهندسی عمران، صنایع اتومبیل، صنایع شیمیایی، صنایع دریایی و بسیاری دیگر از صنایع به دو صورت خود خشک شونده و گرما خشک به کار می­روند. رزین­های اپوکسی به شدت مستعد این هستند که در صنایع مختلف جای خود را باز کنند. اهمیت رزین­های اپوکسی در دو صنعت پوشش­های سطح و مهندسی عمران بیشتر است و مقادیر استفاده از این رزین در این دو صنایع تقریبا برابر است.

رزین­های اپوکسی در دسته­ی رزین­های مصنوعی و گران­قیمت هستند و بنابراین رزین­های همه کاره محسوب نمی­شوند. یعنی استفاده از آن­ها باید توجیه کافی برای قیمت اضافی­شان را داشته باشد. تقریبا در همه­ی موارد رزین­های اپوکسی مقاومت شیمیایی و خوردگی خوبی از خود نشان می­دهند و اگر این خصوصیات لازم نباشند فرمولاتور می­تواند از رزین­های ارزان­تر دیگر استفاده کند و از آنجایی که مقاومت خوردگی خصوصیتی است که معمولا با رزین­های دیگر فراهم نمی­­شود، یکی از کاربردهای عمده­ی آن­ها در تولید پوشش­های ضد خوردگی است. خصوصیت دیگری که فیلم های دارای رزین­های اپوکسی از خود نشان می­دهند مقاومت الکتریکی است و از آن­ها در کاربردهای الکتریکی از قبیل ساخت بردهای الکتریکی و تماس مستقیم با قطعات الکترونیک استفاده می­شود. اولین تلاش­ها برای تولید صنعتی رزین­های اپوکسی، در سال 1927 در ایالات متحده امریکا  شروع شد. اما کسانی که رزین اپوکسی را به روشی که امروزه بیشترین راه تولید آن­ها است به دست آوردند، Dr P. Castan از سوئیس و Dr S. Greenlee از امریکا بودند که این کار را با استفاده از Bisphenol A و Epichlorohydrin انجام دادند.

می­توان گفت که رزین­های اپوکسی از سال 1948 به صورت تجاری در دسترس بوده­اند و مصرف جهانی اپوکسی­ها در سال 1990، 550000 تن بوده است.

پوشش ­های سطحی را که با استفاده از رزین­های اپوکسی تهیه می­شوند می­توان به دسته­های زیر دسته بندی کرد.

– رنگ ­های یک جزئی یا دو جزئی که در دمای محیط Cure می­شوند.

– رنگ­ هایی که در دمای بالا پخت می­شوند.

– پوشش ­های قوطی

– رنگ ­های خودرویی

– پوشش ­های پودری

پوشش ­ها و جوهرهای تابش پخت

روش­های اعمال پوشش­های حاوی رزین اپوکسی بسیار متنوع هستند. این روش­ها شامل روش­های با تکنولوژی بالا  مانند الکترودیپوزیشن و اسپری الکترواستاتیک برای پوشش­های پودری و یا روش­های معمولی اسپری مایع و روش­های با تکنولوژی پایین مانند استفاده از فرچه و یا رول است. برای مثال قوطی­های مایعات با سرعت 2000 قوطی در دقیقه پوشش داده می­شوند. بنابراین یک روش سریع و سرعت پخت بالا مورد نیاز است. برای لاک­های پایه­آبی در استفاده داخلی معمولا روش اسپری کردن و پخت با گرما به کار می­رود. تجهیزات کشتی­ها اغلب با رنگ­های دو جزئی پخت شونده در محیط (و یا در دماهای پایین) و به روش دستی رنگ می­شوند.

بدنه ماشین­ها ابتدا برای پرایمر به روش الکترودیپوزیشن و بعد با پخت حرارتی پوشش داده می­شوند. رنگ­های رویه­ی اتومبیلی (که شامل رزین اپوکسی نیستند) می­توانند به روش­های معمولی اسپری شوند.

رزین­های اپوکسی در دو حالت جامد و مایع یه صورت تجاری موجود هستند. به طور کلی با بالا رفتن جرم مولکولی نقطه­ی ذوب بالا می­رود. گریدهای مختلف رزین اپوکسی گرانروی­های مختلف دارد و برای کم کردن ویسکوزیته می­توان آن­ها را در حلال­های آلی و یا رقیق کننده­های فعال حل کرد. بعضی از اقسام رزین­های اپوکسی امولسیونی هم موجود هستند.

مولکول­های رزین­های اپوکسی حداقل یک و معمولا دو (و یا بیشتر) گروه اپوکسی دارند. معمولا رزین­های اپوکی با جرم مولکولی بالاتر همان واحد تکرار شونده­ی اصلی را دارند. رزین­های اپوکسی که امروزه به صورت تجاری استفاده می­شوند بر پایه­ی دی­اپوکساید کردن Bisphenol A  (دی­فنیل پروپان و یا DPP) هستند. این رزین­ها از واکنش کندانسیون اپی­کلروهیدرین و Bisphenol A حاصل می­شوند.

علاوه بر مقاومت­های خوردگی و شیمیایی عالی، رزین­های اپوکسی چسبندگی و خواص مکانیکی خوبی هم از خود نشان می­دهند.

رزین­های اپوکسی فقط به تنهایی و با عامل پخت به کار نمی­روند. بلکه با واکنش­های شیمیایی مختلفی اصلاح می­شوند. برخی از دلایل این اصلاحات به شرح زیر است.

1. در برخی موارد برای رفع شکنندگی فیلمی که از 100% رزین اپوکسی تهیه شده است.

2- کاهش قیمت در فرمولاسیون 100% رزین اپوکسی

3. افزودن برخی خواص شیمیایی و مقاومت خوردگی رزین اپوکسی به سیستم­های رزینی دیگر

4. افزایش مقاومت شیمیایی و خوردگی فیلم پخت شده­ی نهایی

5. بهبود مقاومت در برابر هوازدگی (مخصوصا گچی شدن) در رزین اپوکسی خالص

6. ایجاد حلالیت در آب

7. ایجاد خاصیت تابش­پزی در رزین اپوکسی